Europejska Wspólnota Gospodarcza

 EWG składa się:
1.    Preambuła – wstęp, czyli cele, które autor sobie stawia. Preambuła spełnia bardzo ważną rolę.

2.    Część wstępna; ma charakter fundamentalny dla całej wspólnoty, jaka jest sfera działania EWG (art.2, art.3,art.5- kompetencje wspólnoty,art.7 –wskazuje instytucje funkcjonalne, art.8-wskazuje, iż oprócz instytucji wymienionych w art. 7 funkcjonuje Europejski Bank Centralny, art.9- wskazuje istnienie Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art.10- dotyczy zasady efektywności, zwana zasadą solidarności, art.12- dotyczy zasady niedyskryminacji, w zakresie stosowania Traktatu jakakolwiek dyskryminacja jest zabroniona, art.8a- mówi o rynku wewnętrznym).

3.    Część- Polityka wspólnoty: materiały prawne
•          szczególne zapisy dotyczą sfery właściwości wspólnot europejskich
•          kompetencje- sfera właściwości
•          w drodze wyjątku przepis mający charakter instytucji, czyli:
      *     określenie zasad funkcjonowania Europejskiego banku Centralnego
      *    art.100a mówi, jaka procedura ustawodawstwa dotyczy rynku wewnętrznego
Najważniejsze elementy:
Swobodny przepływ towaru, pracowników, usług, swoboda przedsiębiorstwa, swoboda przepływu kapitału, polityka konkurencji- to przepisy fundamentalne ustalającej fundamenty rynku wewnętrznego,
pozostałe kompetencje swobody gospodarczej.

4.    Część – zawiera
•    skład instytucji,
•    funkcje instytucji,
•    organy wewnętrzne instytucji,
•    procedury podejmowania decyzji,
•    rodzaje aktów prawnych wydawanych przez wspólnotę,
•    wymogi formalne aktu prawnego,

5.    Część wskazuje:
•    osobowość prawną EWG,
•    zakres terytorialny obowiązującego traktatu, czyli gdzie EWG znajduje zastosowanie,
•    warunki wejścia w życie EWG,
•    zakres obowiązywania traktatu EWG

1992 roku- program Traktatu z Mastricht wprowadził i uznał istnienie integracji o charakterze międzynarodowym.

Zmiany, jakie wprowadził Traktat o Unii Europejskiej do EWG:
•    Zmiana nazwy traktaty na EWG
•    W sposób formalny uznaje istnienie kompetencji powierzonych,
•    Wprowadza zasadę subsydiarności i zasadę proporcjonalności,
•    Dodaje 5 instytucji,
•    Modyfikuje kompetencje Parlamentu Europejskiego poprzez stworzenie kolejnej procedury ustawodawstwa- współdecydowanie,
•    Zmiana kompetencji Trybunału Sprawiedliwości,
•    Poszerza sfery,
•    Tworzy obywatelstwo UE
•    Przewiduje harmonogram wprowadzenia unii monetarno-walutowej. Ostatnim punktem ma być wprowadzenie wspólnej   waluty.

Ad. 1. Punkt ten zaliczany jest do części wstępnej, czyli części drugiej Traktatu EWG, ponieważ wskazuje, że obowiązkiem wspólnoty jest funkcjonowanie w granicach kompetencji i celów, UE.

Ad. 2.     art. 5 ust.2 – wskazuje iż cel do realizacji rozstrzyga, który poziom będzie właściwy.

Zasada subsydiarności –najpierw musimy ustalić, z jaka kompetencją mamy do czynienia. Jeśli jest to kompetencja wyłączna ( do wspólnoty) to zasada subsydiarności nie znajduje tu zastosowania. A jeśli ma charakter nie wyłączny tzn. właściwe są państwa i wspólnoty, badamy czy cel może być osiągnięty na poziomie krajowym, jeśli tak to realizowany jest przez państwa członkowskie. Jeśli nie jest osiągnięty na poziomie krajowym to kompetencje przejmuje Wspólnota Europejska.
Obowiązkiem wspólnoty jest pozytywne udowodnienie, dlaczego określona działalność powinna być realizowana na poziomie wspólnotowym. Jeśli wspólnota tego nie wykaże to kompetencje zostają przy Wspólnocie europejskiej.

Art. 5 akapit 3- zastosowanie wprowadzone przez traktat UE
Zasada proporcjonalności- Obowiązkiem jest korzystanie z instytucji, które maja charakter konieczny w stosunku do celu. Wybór środka musi być proporcjonalny do realizowanego celu.

Art. 5 składa się z:
- zasady subsydiarności
- zasady proporcjonalności
Akapit pierwszy rozstrzyga czy wspólnota korzysta z kompetencji. Państwa członkowskie zachowują swoje kompetencje krajowe. Kompetencje wspólnoty ma charakter wyjątkowy, gdy ta kompetencja została przekazana wspólnocie.
Zasada subsydiarności – rozstrzyga, który poziom będzie właściwy do realizowania celu.
Zasada proporcjonalności – odpowiada na pytanie jak dana instytucja ma działać – proporcjonalnie do celu.

Wniosek z kompetencji powierzonych: Wspólnoty nie są państwem, wspólnota ma kompetencje, jeśli państwo chce je przekazać.

Ad. 3. Punkt ten ma zastosowanie w części drugiej traktatu EWG art. 7,8,9 są to podstawowe prawa instytucji. Obecnie jest pięć instytucji. W art. 7 jest zawarta zasada kompetencji powierzonych, a art.5 posiada charakter ogólny gdyż mówi o instytucjach, które działają w granicach kompetencji przyznanych. Wspólnota i instytucje działają w zakresie kompetencji. Art. 5 jest szerszy gdyż mówi o kompetencjach celach a art.7 tylko o kompetencjach.
(na egzaminie może być pytanie dotyczące różnic i podobieństw art. 5 i 7oraz zasady proporcjonalności, zasada kompetencji)!!

Ad. 4.Parlament Europejski – należy do prawa instytucjonalnego. Procedura współdecydowania polega na tym, że akt prawny ma dwóch autorów jest to parlament europejski oraz rada Ministrów.

Ad. 5. Zaliczany jest do części czwartej Traktatu EWG. Trybunał Stanu może orzec wobec państw członkowskich naruszających przepisy prawne, karę pieniężną art. 228.

Ad. 6. Zaliczany jest do części trzeciej Traktatu EWG.

Ad. 7. Zaliczany do części drugiej traktatu EWG. Art. 17 do art. 22 mówi o tym, że każdy obywatel państw członkowskich jest obywatelem UE.

Ad. 8. Do części trzeciej traktatu EWG. Dotyczy poszerzenia, dodano nowy rozdział, postanowienia wspólnoty walutowej.